Op sommige momenten in het leven worden we vaak geconfronteerd met dingen die niet in overeenstemming zijn met de overtuigingen waarin we geloven. Je bent misschien ook gedwongen om iets te doen, ook al was er een innerlijke onrust in het leven ervan. Deze aandoening wordt cognitieve dissonantie genoemd - het treedt op wanneer er een dissonantie (dissonantie) is tussen twee overtuigingen of waarden en ongemak veroorzaakt. Hoe gaan mensen om met cognitieve dissonantie?
Wat is cognitieve dissonantie?
Cognitieve dissonantie is een term die verwijst naar een ongemakkelijke mentale toestand wanneer ze worden geconfronteerd met twee verschillende overtuigingen of waarden. Deze aandoening komt ook voor wanneer iemand iets doet dat niet in overeenstemming is met de waarden en overtuigingen die men aanhangt. De term cognitieve dissonantie werd in 1957 geïntroduceerd als een theorie door een expert genaamd Leon Festinger. Cognitieve dissonantietheorie gaat over hoe een persoon consistentie en conformiteit probeert te krijgen in hun houding en gedrag. Volgens Leon Festinger kunnen tegenstrijdige of onverenigbare overtuigingen de innerlijke harmonie uitwissen - een toestand die mensen proberen te vermijden. Dit waardeconflict creëert een gevoel van onbehagen. Dissonantie bij het ervaren van cognitieve dissonantie zorgt ervoor dat een persoon op zoek gaat naar manieren om het ongemak te verminderen. Het concept van cognitieve dissonantie is lange tijd een van de meest invloedrijke theorieën in de sociale psychologie geweest. Deze theorie is ook het onderwerp van veel onderzoek door experts.
Voorbeelden van cognitieve dissonantie in het dagelijks leven
Doorgaan met roken, ook al kan het schadelijk zijn voor de longen, is een voorbeeld van cognitieve dissonantie.Als een bekend begrip in de psychologie wordt cognitieve dissonantie vaak door ons dagelijks ervaren. Voorbeelden van cognitieve dissonantie zijn:
- Een persoon blijft roken, ook al begrijpt hij dat deze activiteit zijn gezondheid kan schaden
- Iemand vertelt leugens, maar hij overtuigt zichzelf ervan dat hij goede dingen zegt
- Iemand legde het belang van lichaamsbeweging uit, ook al deed hij het zelf niet. Dit gedrag staat bekend als hypocrisie of hypocrisie.
- Een persoon eet vlees, ook al noemt hij zichzelf een dierenliefhebber die het slachten van dieren niet goedkeurt. Dit gedrag staat ook bekend als: vlees paradox .
Oorzaken van cognitieve dissonantie
Er zijn verschillende factoren die conflicten en cognitieve dissonantie veroorzaken. Deze factoren omvatten:
1. Druk van andere partijen
Cognitieve dissonantie ontstaat vaak als gevolg van dwang of druk die moeilijk te vermijden is. Zo gaat een medewerker midden in de Covid-19 pandemie nog steeds op kantoor aan het werk. Hij werd gedwongen naar kantoor te gaan uit angst om ontslagen te worden en om zijn inkomen op peil te houden. Een ander geval is:
groepsdruk van de naaste mensen. Een zuinige werknemer wordt bijvoorbeeld ‘gedwongen’ om online eten te bestellen
online om zich te mengen met zijn kantoorgenoten.
2. Nieuwe informatie
Soms kan het ontvangen van nieuwe informatie een staat van cognitieve dissonantie en ongemak bij hem veroorzaken. Een man heeft bijvoorbeeld een mannelijke vriend die net uit de kast is gekomen of
eruit komen als homoseksuele man. Deze toestand maakt hem tot een dilemma omdat hij vasthoudt aan de overtuiging dat homoseksualiteit een vorm van zonde is.
3. Beslissingen genomen
Als mensen zullen we beslissingen blijven nemen. Wanneer we worden geconfronteerd met twee even sterke keuzes, zullen we een staat van dissonantie ervaren. Stel bijvoorbeeld dat iemand twee vacatures krijgt, een in de buurt van het huis van zijn ouders en een buiten de stad met een hoger salaris. Hij kan in de war raken door de twee opties, omdat hij denkt dat de factoren nabijheid tot familie en salaris even belangrijk zijn.
Hoe mensen omgaan met cognitieve dissonantie
Ongemak bij het ervaren van cognitieve dissonantie kan op verschillende manieren worden verminderd, namelijk:
1. Weiger of vermijd een informatie
Cognitieve dissonantie wordt vaak verminderd door het vermijden van nieuwe informatie die in strijd is met overtuigingen. Een roker vindt bijvoorbeeld onderzoeksinformatie dat roken het risico op longkankercomplicaties kan verhogen. Omdat het voor hem moeilijk is om niet te roken, kan hij er toch voor kiezen om de informatie te vergeten, te zeggen dat het onderzoek niet per se waar is, en door te gaan met roken. Deze aandoening staat bekend als bevestigingsbias.
2. Rechtvaardigen
Bij het ervaren van cognitieve dissonantie kan een persoon zichzelf rechtvaardigen en overtuigen om bepaalde dingen te doen. Zo wordt een werknemer gedwongen om samen met zijn baas alcohol te drinken in een nachtclub. Zelfs als hij zich zorgen maakt over de gezondheidsrisico's van het drinken van alcohol, kan de werknemer toch de drank bestellen en rechtvaardigen dat hij het doet omwille van zijn carrière en om indruk te maken op zijn baas.
3. Oude overtuigingen veranderen
Een andere manier voor mensen om cognitieve dissonantie op te lossen, is door de overtuigingen die ze tot nu toe hadden te veranderen. Een roker krijgt bijvoorbeeld onderzoeksinformatie dat sigarettengebruik het risico op longkankercomplicaties verhoogt. Na het lezen of horen van de informatie, kan hij proberen te stoppen met roken.
Aantekeningen van SehatQ
Cognitieve dissonantie is een staat van innerlijke oorlog wanneer een persoon wordt geconfronteerd met twee verschillende overtuigingen. Natuurlijk ervaren we deze aandoening vaak in het sociale leven. Cognitieve dissonantietheorie is ook een bekend en veel bestudeerd concept in de sociale psychologie geworden.
Doorgaan met roken, ook al kan het schadelijk zijn voor de longen, is een voorbeeld van cognitieve dissonantie.Als een bekend begrip in de psychologie wordt cognitieve dissonantie vaak door ons dagelijks ervaren. Voorbeelden van cognitieve dissonantie zijn: 
