Het centrale zenuwstelsel bij mensen begrijpen
Het menselijk zenuwstelsel is cruciaal omdat cellen in de hersenen en het ruggenmerg de beweging, het hartritme, de afgifte van bepaalde hormonen en de lichaamstemperatuur regelen. Vooral de hersenen zijn in staat om alle activiteiten in het menselijk lichaam te controleren. De belangrijke rol van het centrale zenuwstelsel is om de hersenen en het ruggenmerg te beschermen door harde botten. De hersenen worden bedekt door de schedelbeenderen, terwijl het ruggenmerg wordt bewaakt door de ruggengraat. Om nog maar te zwijgen, er zijn membraanlagen die extra bescherming bieden, de hersenvliezen. Er is ook een speciale vloeistof genaamd cerebrospinale vloeistof om metabolische afvalproducten te verwijderen en tegelijkertijd de zenuwcellen in de hersenen en het ruggenmerg gezond te houden. Het menselijk zenuwstelsel kan erg verstoord zijn als het centrale zenuwstelsel verstoord is. Sommige gezondheidsproblemen die het centrale zenuwstelsel kunnen aanvallen, zijn onder meer:- Trauma: trauma aan het hoofd of het ruggenmerg wordt meestal veroorzaakt door een ongeval of botsing met verschillende symptomen, variërend van verminderde cognitieve functie, emotie tot verlamming.
- Infectie: verschillende schadelijke micro-organismen kunnen het menselijk zenuwstelsel in dit centrale deel aanvallen, bijvoorbeeld cryptokokkenmeningitisbacteriën (die meningitis veroorzaken), protozoaire bacteriën (malaria), TB-mycobacteriën en schimmel- en virale infecties.
- Zenuwceldegeneratie: in sommige gevallen kan het centrale zenuwstelsel degenereren, bijvoorbeeld door de ziekte van Parkinson.
- Structurele afwijkingen: namelijk defecten in het hoofd- of ruggengraatgebied die gewoonlijk optreden als gevolg van aangeboren geboorteafwijkingen, zoals anencefalie, een aandoening waarbij een deel van de schedel en de hersenbotten niet intact zijn sinds de geboorte.
- Tumor: Het kan een kwaadaardige tumor (kanker) of een goedaardige tumor (knobbel) zijn, maar beide kunnen het werk van het menselijk zenuwstelsel als geheel beschadigen en symptomen veroorzaken afhankelijk van waar de tumor groeit.
- Auto-immuunziekten: treedt op wanneer het menselijke immuunsysteem gezonde cellen in het lichaam aanvalt.
- slagen: is wanneer er een blokkade is in de bloedtoevoer naar de hersenen, waardoor de hersenen geen zuurstof meer krijgen en bepaalde delen van de hersenen worden afgesloten.
Het perifere zenuwstelsel bij mensen begrijpen
Het perifere of perifere zenuwstelsel zijn zenuwcellen die niet zijn opgenomen in de hersenen of het ruggenmerg. Perifere zenuwen bestaan uit 43 paar motorische, sensorische en autonome zenuwen en zijn verantwoordelijk voor het reguleren van sensaties, beweging en motorische coördinatiefuncties. Deze zenuwen verbinden de hersenen en het ruggenmerg met de rest van de systemen verspreid over het lichaam. Het perifere zenuwstelsel is verdeeld in twee delen, namelijk het somatische zenuwstelsel en het autonome zenuwstelsel. Het somatische zenuwstelsel, dat soms het skeletzenuwstelsel wordt genoemd, bestaat uit zenuwen die verbonden zijn met sensorische receptoren, de cellen waarmee je de wereld kunt waarnemen. Skeletspieren stellen je ook in staat om opzettelijke acties uit te voeren. Aan de andere kant functioneert het autonome zenuwstelsel om de functie van bloedvaten, klieren en inwendige organen, zoals de blaas, maag en het hart, te reguleren. In vergelijking met het centrale zenuwstelsel is het perifere zenuwstelsel vatbaarder voor verwondingen omdat het geen beschermingslagen heeft, zoals de hersenen of het ruggenmerg erboven. Wanneer een van deze zenuwcellen in het perifere zenuwstelsel gewond of getraumatiseerd is, krijg je gezondheidsproblemen. Deze gezondheidsproblemen worden meestal gecategoriseerd in het Sunderland-classificatiesysteem, namelijk perifere zenuwbeschadigingen die zijn onderverdeeld naar hun ernst. Sunderland classificatiesysteem, onder andere:- Niveau 1: er is een blokkade in een van de perifere zenuwcellen, maar geneest meestal vanzelf binnen enkele uren tot een paar dagen.
- Level 2: verlies van elektrische stroom in het perifere zenuwstelsel gediagnosticeerd door zenuwtesten, maar deze verwonding van het menselijk zenuwstelsel hoeft ook niet te worden geopereerd.
- Niveau 3: er is schade aan het 'elektrische systeem' van de perifere zenuwen waardoor de hersteltijd onvoorspelbaar is. Zenuwgeleidingsonderzoeken die tijdens een operatie worden uitgevoerd, kunnen vaak de diagnose van deze zenuwbeschadiging bepalen en ook het verloop van de behandeling bepalen, of het voldoende is om de zenuwvaten te reinigen (neurolyse) of een transplantatie nodig heeft.
- Niveau 4: op dit niveau treedt niet alleen schade op aan de zenuwen die elektriciteit transporteren, maar ook aan het omliggende weefsel, waardoor de regeneratie van zenuwcellen wordt geblokkeerd. Om de schade aan het menselijk zenuwstelsel op dit niveau te genezen, moet een transplantatiechirurgie worden uitgevoerd.
- Niveau 5: Deze verwondingen worden meestal gevonden in snijwonden of ernstige rekverwondingen. De zenuw splitst zich in tweeën en de enige manier om een graad vijf blessure te herstellen is door middel van een operatie.
dr. Schaken Wulandari, Sp.N
Neurologie specialist
Permata Pamulang-ziekenhuis
