Glycogenese, glycogenolyse en gluconeogenese zijn processen die door het lichaam worden uitgevoerd om normale glucose- of bloedsuikerspiegels te behouden. Deze drie processen worden gecontroleerd door de afscheiding van bepaalde hormonen in het lichaam. Deze hormonen spelen een rol bij het stimuleren van verschillende enzymen om te werken bij het vormen of afbreken van glycogeen, evenals bij het produceren van glucose. Laten we meer te weten komen over de processen van glycogenese, glycogenolyse en gluconeogenese in het lichaam.
glycogenese
Glycogenese is het proces waarbij glycogeen wordt gevormd uit glucose of bloedsuiker. Glucose wordt door het lichaam gebruikt om energie te produceren. Dit proces vindt plaats wanneer het glucosegehalte in het bloed stijgt, bijvoorbeeld nadat u heeft gegeten. Verhoogde glucosespiegels kunnen ervoor zorgen dat de alvleesklier het hormoon insuline afscheidt. Dit hormoon stimuleert vervolgens het enzym glycogeensynthase om het proces van glycogenese te starten. Aan het einde van dit proces wordt glucose in de vorm van glycogeen opgeslagen in de lever en spieren.
1. Functie van glycogenese
Het proces van glycogenese dient om glycogeen te vormen uit glucose, zodat deze moleculen kunnen worden opgeslagen en later kunnen worden gebruikt wanneer het lichaam geen glucose beschikbaar heeft. Opgeslagen glycogeen is niet hetzelfde als vet, omdat dit molecuul vaak tussen maaltijden door wordt gebruikt, wanneer de bloedsuikerspiegel daalt. In dit geval zal het lichaam glycogeenreserves gebruiken om glucose te produceren via het proces van glycogenolyse.
2. Het proces van glycogenese
Het proces van glycogenese begint wanneer de cel een overmaat aan glucose heeft. Hieronder volgt een gedetailleerde uitleg van dit proces.
- Allereerst interageert het glucosemolecuul met het enzym glucokinase dat een fosfaatgroep aan glucose toevoegt.
- De fosfaatgroep wordt vervolgens overgebracht naar de andere kant van het molecuul met behulp van het enzym fosfoglucomutase.
- Een derde enzym, UDP-glucosepyrofosforylase, neemt dit molecuul en creëert glucose-uracil-difosfaat. Deze vorm van glucose heeft twee fosfaatgroepen samen met het nucleïnezuur uracil.
- Een speciaal enzym, glycogenine, bindt glucose-uracil-difosfaat met glucose-UDP-difosfaat om korte ketens te vormen.
- Nadat ongeveer acht moleculaire ketens aan elkaar zijn gebonden, treden andere enzymen op om dit proces te voltooien.
- Daarna voegt glycogeensynthase toe aan de keten en helpen de glycogeenvertakkende enzymen om takken in de keten te creëren. Dit proces vormt dichtere macromoleculen zodat de energieopslag in het lichaam efficiënter wordt.
[[Gerelateerd artikel]]
glycogenolyse
Glycogenolyse is het proces waarbij glycogeenmoleculen worden afgebroken tot glucose of bloedsuiker. Kortom, glycogeen is energie die is opgeslagen in de vorm van glucose met een lange keten. Het proces van glycogenolyse kan plaatsvinden in spier- en levercellen wanneer het lichaam meer energieproductie nodig heeft.
1. Functie van glycogenolyse:
De functie van glycogenolyse is om energie te produceren wanneer het lichaam honger heeft en er geen voedselinname is. Glycogenolyse zal glucose produceren uit glycogeen dat vervolgens wordt gebruikt om energie te produceren. Dit proces kan ook het glucosegehalte in het bloed op peil houden als je honger hebt en er geen voedsel in het lichaam komt.
2. Glycogenolyseproces
Het proces van glycogenolyse wordt gereguleerd door hormonen in het lichaam. Zenuwsignalen kunnen ook een rol spelen in myocyten (spiercellen). Glycogenolyse kan optreden als reactie op verschillende lichaamscondities, zoals:
- Wanneer de bloedsuikerspiegel daalt (bijv. vasten)
- Wanneer het lichaam het hormoon adrenaline aanmaakt wanneer het wordt geconfronteerd met een dreiging of urgentie.
Verschillende enzymen kunnen betrokken zijn bij glycogenolyse. Een van de enzymen die betrokken zijn bij het proces van glycogenolyse is het enzym glycogeenfosforylase.
- Het enzym glycogeenfosforylase zal de binding verbreken die glucose met glycogeen verbindt door de fosforylgroep te vervangen. In dit stadium heeft glycogeen glucose afgebroken tot glucose-1-fosfaat.
- Het enzym fosfoglucomutase zet vervolgens glucose-1-fosfaat om in glucose-6-fosfaat. Dit is de vorm van het molecuul dat cellen gebruiken om adenosinetrifosfaat (ATP) te maken, de energiedrager in de lichaamscellen.
- Glycogeen vertakkende enzymen verplaatsen alle glucosemoleculen naar andere vertakkingen, behalve één die zich in glycogeenverbindingen met andere vertakkingen bevindt.
- Ten slotte verwijdert het enzym alfa-glucosidase het laatste glucosemolecuul, dat op zijn beurt de vertakking van dat glucosemolecuul verwijdert.
Gluconeogenese
Gluconeogenese is het proces van synthese of vorming van nieuwe glucosemoleculen uit andere bronnen dan koolhydraten. De meeste van deze processen vinden plaats in de lever en een klein deel vindt plaats in de nierschors en dunne darm.
1. De functie van gluconeogenese:
De functie van gluconeogenese is het handhaven van een gezonde bloedsuikerspiegel wanneer een persoon niet heeft gegeten of honger heeft. Suikerniveaus moeten op peil worden gehouden, zodat ze door cellen kunnen worden gebruikt om het energiemolecuul ATP te maken. Als er geen voedsel in het lichaam komt, wordt de bloedsuikerspiegel laag. Op dit moment heeft het lichaam geen overtollige koolhydraten uit voedsel die kunnen worden afgebroken tot glucose. Met het proces van gluconeogenese kan het lichaam andere moleculen gebruiken om te worden afgebroken als glucose, zoals aminozuren, lactaat, pyruvaat en glycerol.
2. Het proces van gluconeogenese
Het volgende is een uitsplitsing van het proces van gluconeogenese dat in het lichaam plaatsvindt.
- Gluconeogenese begint in de mitochondriën of het cytoplasma van de lever of de nieren. Ten eerste ondergaan twee pyruvaatmoleculen carboxylatie om oxaalacetaat te vormen. Hiervoor is één molecuul ATP (energie) nodig.
- Oxaalacetaat wordt vervolgens door NADH gereduceerd tot malaat, zodat het uit de mitochondriën kan worden getransporteerd.
- Na het verlaten van de mitochondriën wordt malaat terug geoxideerd tot oxaalacetaat.
- Oxaalacetaat vormt vervolgens fosfoenolpyruvaat met behulp van het enzym PEPCK.
- Fosfoenolpyruvaat wordt omgezet in fructose-1,6-bisfosfaat en vervolgens in fructose-6-fosfaat. ATP wordt ook gebruikt tijdens dit proces, dat in wezen omgekeerde glycolyse is.
- Fructose-6-fosfaat wordt vervolgens omgezet in glucose-6-fosfaat met behulp van het enzym fosfoglucoisomerase.
- Glucose wordt dan gevormd uit glucose-6-fosfaat in het endoplasmatisch reticulum van de cel via het enzym glucose-6-fosfatase. Om glucose te vormen, wordt de fosfaatgroep verwijderd en worden glucose-6-fosfaat en ATP omgezet in glucose en ADP.
Dat is het proces en de functie van gluconeogenese, glycogenese en glycogenolyse. Elk van deze processen kan plaatsvinden in verschillende organen, onder verschillende lichaamscondities, en er zijn verschillende soorten enzymen bij betrokken. Als u vragen heeft over gezondheidsproblemen, kunt u deze gratis rechtstreeks aan uw arts stellen via de SehatQ family health-applicatie. Download de SehatQ app nu in de App Store of Google Play.
